Zdrowie seksualne – czym tak naprawdę jest?
W ramach #TydzieńZdrowiaPsychicznego chcielibyśmy zaprosić Was do wywiadu na temat związku seksualności ze zdrowiem psychicznym. Rozmowę przeprowadziła Basia Idziorek – psycholog, life coach, terapeuty EMDR w Fundacji Ernesta z Izą Jąderek – psycholog, psychoterapeutą, seksuologiem klinicznym.
Czym jest zdrowie seksualne?
Posługując się terminem zdrowie seksualne mamy na myśli tworzenie zdrowych, bezpiecznych, partnerskich relacji, w których nie doświadczamy przemocy i jej nie stosujemy. O zdrowiu seksualnym możemy również mówić, jeśli doznajemy satysfakcji seksualnej i pozwalamy sobie na doświadczanie przyjemności.
Zdrowie seksualne oznacza także brak doświadczania problemów natury seksualnej, na przykład dysfunkcji seksualnych (zaburzenia orgazmu czy brak lub utrata potrzeb seksualnych), zaburzeń bólowych, które mogą utrudniać aktywność seksualną. Jeśli w któryś z tych wymiarów pojawiają się trudności, możemy powiedzieć, że seksualność nie rozwija się w zdrowy i prawidłowy sposób. Zdrowie seksualne ujmujemy w kontekście biologicznym, psychicznym oraz społeczno-kulturowym.
Czynniki wpływające na nasze życie seksualne
- Czynniki psychologiczne
Pod tym pojęciem kryją się czynniki, wpływające na naszą aktywność seksualną, określają one sposób w jaki dana osoba czuje się sama ze sobą. Czy wstydzi się siebie, swoich potrzeb lub/i swoich pragnień? Czy towarzyszy jej poczucie winy, kiedy myśli o sobie jako istocie seksualnej? To również cechy osobowościowe, które mogą utrudniać lub pozwalać na tworzenie zdrowych i bezpiecznych związków.
- Czynniki społeczne
Mówiąc o zdrowiu seksualnym, należy też wspomnieć o przekonaniach, które mogą wpływać na naszą seksualność. Takie przekonania kształtują się w dzieciństwie, w momencie wychowywania przez rodziców czy opiekunów, gdzie poprzez obserwację uczymy się różnych zachowań, funkcjonowania w relacji czy stosunku do ciała, płci swojej i odmiennej niż własna. Te przekonania towarzyszą nam potem przez kolejne etapy rozwoju, kształtując naszą seksualność.
- Czynniki biologiczne
Jeśli mówimy o czynnikach biologicznych w kontekście zdrowia seksualnego, możemy wymienić na przykład doświadczanie bólu, które może towarzyszyć nie tylko w momencie współżycia, ale również bólu towarzyszącego nam na co dzień, w związku z przebytą operacją, chorobą przewlekłą, innymi stanami chorobowymi, problemami hormonalnymi, onkologicznymi, chronicznymi stanami zapalnymi w organizmie. Ból może nas osłabiać, zabierać energię, uniemożliwiać koncentrację.
Takim czynnikiem jest również stres, który łączy wymiar biologiczny z psychologicznym, ponieważ nasze ciało i umysł mogą być wyczerpane pod wpływem jego działania.
Podsumowując, oto kilka pytań, które warto sobie zadać, by przyjrzeć się bliżej własnej seksualności i zdrowiu seksualnemu:
- Jaki masz stosunek do własnej cielesności?
- Jak dbasz o siebie na co dzień?
- Czy pozwalasz sobie na doznawanie przyjemności płynącej z ciała, czy nie hamujesz jego reakcji, jeśli są spontaniczne?
- Czy lubisz siebie jako osobę?
- Czy potrafisz myśleć o sobie w aspekcie atrakcyjności seksualnej, dla siebie i partnera?
- Czy pozwalasz sobie na przeżywanie różnych uczuć?
Pamiętajmy, że w dbaniu o własną seksualność istotne jest też to, czy potrafimy mówić o swoich potrzebach. Świadomość i umiejętność komunikowania sobie i partnerowi własnych potrzeb może mieć wpływ na jakość relacji partnerskiej oraz na nasze zdrowie seksualne.
Zdrowie seksualne jest ważną częścią naszego życia, dbajmy o nie tak, jak o zdrowie psychiczne i fizyczne.