Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy w razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

Kiedy można przerwać korzystanie z urlopu?

Pracownica może przerwać korzystanie z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, w przypadku gdy wykorzystała 8 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie, a dziecko wymaga hospitalizacji.

Dlaczego konieczne jest wykorzystanie 8 tygodni urlopu po porodzie?

Urlop macierzyński przerywany jest na wniosek pracownicy, ale nie wcześniej niż po wykorzystaniu przez nią 8 tygodni urlopu po porodzie. Ten okres to przerwa połogowa przeznaczona na regenerację sił.

Czy pracownica może przerwać urlop macierzyński lub rodzicielski w dowolnym czasie po wykorzystaniu przez nią 8 tygodni urlopu macierzyńskiego? Czy może to nastąpić tylko w przypadku, gdy dziecko przebywa w szpitalu od narodzin?

Przerwanie urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego z uwagi na konieczność zapewnienia dziecku opieki szpitalnej może nastąpić w dowolnym czasie po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macierzyńskiego. Dziecko nie musi wymagać opieki szpitalnej od dnia narodzin.

Czy urlop ulega automatycznemu przerwaniu w przypadku hospitalizacji dziecka?

Nie, sam fakt przebywania dziecka w szpitalu nie powoduje, że urlop ten ulega przerwaniu. Urlop macierzyński (rodzicielski) przerywa się na wniosek pracownicy złożony pracodawcy.
Poniżej przedstawiamy wzór wniosku o przerwanie urlopu rodzicielskiego i wzór wniosku o przerwanie urlopu macierzyńskiego.

Jak należy poinformować pracodawcę?

W przypadku gdy dziecko wymaga hospitalizacji, należy złożyć pracodawcy wniosek o przerwanie urlopu macierzyńskiego (lub rodzicielskiego) oraz przedstawić pracodawcy zaświadczenie wystawione w szpitalu, potwierdzające przyjęcie dziecka do szpitala. Po zakończeniu pobytu w placówce leczniczej należy poinformować o tym pracodawcę, gdyż przerwanie urlopu może nastąpić tylko na czas hospitalizacji.

Co w sytuacji gdy dziecko wymaga opieki szpitalnej kilkukrotnie w trakcie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego? Czy można skorzystać z przesunięcia urlopu więcej niż jeden raz?

W przypadku gdy dziecko wymaga hospitalizacji więcej niż jeden raz w trakcie urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego, pracownica może skorzystać z możliwości przerwania urlopu w trakcie każdego pobytu w szpitalu (po wykorzystaniu 8 tygodni urlopu macierzyńskiego), przy czym w przypadku korzystania z zasiłku opiekuńczego przysługuje on przez okres nie dłuższy niż 60 dni w danym roku kalendarzowym.

Czy w trakcie pobytu dziecka w szpitalu można skorzystać z zasiłku opiekuńczego?

W przypadku gdy pracownica przerywa urlop macierzyński (rodzicielski) w związku z koniecznością hospitalizacji dziecka i przebywa z dzieckiem w szpitalu, może jej przysługiwać zasiłek opiekuńczy. W tym celu niezbędne jest otrzymanie w szpitalu zwolnienia lekarskiego na chore dziecko. W sytuacji sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym.

Jakie dokumenty należy przedstawić w ZUS-ie?

ZUS nie wypłaca zasiłku opiekuńczego z urzędu. Aby ZUS wypłacił zasiłek, pracownica powinna wypełnić druk Z-15A – Wniosek o zasiłek opiekuńczy z powodu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem – i przekazać go pracodawcy lub złożyć bezpośrednio do ZUS-u (jeżeli zasiłki wypłaca ZUS). W uwagach tego wniosku pracownica powinna poinformować, że w związku z pobytem dziecka w szpitalu urlop macierzyński został przerwany i przesunięty na okres po wyjściu dziecka ze szpitala. Druk wniosku dostępny jest również na stronie www.zus.pl. Szczegółowe informacje na temat zasiłku opiekuńczego oraz niezbędnych dokumentów znajdują się tutaj.

Pracodawca natomiast przekazuje do ZUS-u Zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku Z-3. W uwagach pracodawca również wskazuje, że pracownica przerwała urlop macierzyński (rodzicielski) w związku z pobytem dziecka w szpitalu.

Do druku Z-3 pracodawca załącza wypełniony przez pracownicę wniosek na druku Z-15A, chyba że pracownica złożyła ten wniosek bezpośrednio do ZUS-u.

Ważne regulacje prawne

Art. 181 Kodeksu pracy:
W razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

Art. 182(1g) Kodeksu pracy:
Do urlopu rodzicielskiego stosuje się odpowiednio przepisy art. 45 § 3, art. 47, art. 50 § 5, art. 57 § 2, art. 163 § 3, art. 165 pkt 4, art. 166 pkt 4, art. 177, art. 180 § 6-17, art. 1801 § 2, art. 181, art. 182 zdanie pierwsze i art. 1831 § 1.

Agata Iwanow
Radczyni prawna

Marta Delesiewicz-Rzewuska
Aplikantka radcowska

Fundacja Medycyny Prenatalnej im. Ernesta Wójcickiego
Pomoc prawna Fundacji Ernesta:
pomoc.prawna@fundacjaernesta.pl

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi wykładni prawa. Artykuł uwzględnia stan prawny, który obowiązuje w dniu publikacji (chyba że inny stan prawny został wskazany w treści artykułu).